Телне өйрәнүнең тасвирлау методы.

Австро угорщина у середині 19 ст.

Революція поклала початок демократичним реформам у суспільному житті. Конституційною грамотою від 25 квітня 1848 р. Австрія була проголошена конституційною монархією, в якій законодавчу владу мали виконувати спільно імператор і парламент, декларовано демократичні свободи (свободу особи, совісті і віросповідання, друку, зборів, організацій, гласність суду тощо), усім народам гарантовані непорушність їх національності й мови.

22 липня 1848 р. у Відні був скликаний загальноімперський парламент (рейхсрат), який розпочав підготовку конституції. Був вироблений її проект, який передбачав перетворення Австрійської монархії у федерацію вільних і рівно правних націй. Проте в умовах спаду революції уряд 7 березня 1849 р. розпустив парламент, оголосивши 4 березня так звану октруйовану (даровану зверху) конституцію від імені нового імператора Франца-Йосифа І. Нею в Австрії відновлено централізовану монархію, але була продекларована національна рівноправність. Після реставрації абсолютизму було відмінено конституцію, розпущено рейхсрат і Головну Руську Раду в Галичині.

Незважаючи на поразку, революція 1848 – 1849 р. в Австрії привела до ліквідації кріпосницької залежності селян, відміни панщини та інших феодальних повинностей, що створило умови для розвитку капіталізму. Великі зрушення революція зробила і в культурно-освітній сфері, розбудивши національну самосвідомість української громадськості.

 

Тасвирлау методы тел турындагы фәндә иң борынгы методлар рәтенә керә. Борынгы грамматикалар да күпчелек очракта тасвири булган; бүгенге көн грамматикалары да шушы ук сыйфат белән аерылып тора. Тасвири метод бүген дә фәнни, матур әдәбиятта, күпсанлы аңлатмалы сүзлекләрдә, энциклопедияләрдә тел фактларын анализлауда төп алымнардан санала. Энциклопедияләрдә исә, фактларны тасвирлау өчен рәсемнәр, фотосурәтләр, карталар, схемалар, таблицалар һ.б. кулланыла. Табигый телне тасвирлауда лингвистик корал буларак метател файдаланыла. Табигате буенча, тасвирлау методы – синхроник анализ методы.

Методның аерым кисәкләре – күзәтү, гомумиләштерү, интерпретация һәм классификация.

Күзәтүнең нигезе – тасвирлау берәмлекләрен, аларның сыйфатларын, үзенчәлекләрен, характеристикаларын аерып күрсәтү. Мәсәлән, лексиканың төрле төркемнәрен, сүзнең грамматик үзенчәлекләрен аеру һ.б.

Гомумиләштерү охшаш һәм кабатлана торган күренешләрнең, күзәтү берәмлекләренең синтезына барып тоташа, әлеге синтез кысаларында алар теге яки бу сыйфатлары нигезендә берләшәләр. Мәсәлән, теге яки бу сыйфатларына карап, кардәш лексика тематик, терминологик, синонимик һәм башка төркемнәргә туплана.

Күзаллау нәтиҗәләренең интерпретациясе – аларның аңлатылышы, башка фактлар арасында фактның урыны билгеләнә. Бер үк факт яки нәтиҗәнең төрлечә аңлатылу мөмкинлеген дә күздә тотарга кирәк.

Классификация билгеле бер үзенчәлекләргә карап фактларның бүленешеннән гыйбарәт. Классификация нәтиҗәләре, еш кына, таблица буларак формалаштырыла, мәсәлән, сузык һәм тартык авазлар классификациясе.