Шпаргалка по биологии для казахских школ на ЕНТ 2012 3 страница
Аллельді гендер хромосомалары:бірдей болады
Аллельді гендері бар хромасомалар қалай аталады: Гомологты
Аллельдік гендер қайда орналасады: Гомологты хромасомада
Аллельдік гендердің орналасуы-Гомологты хромосомада.
Аллополиплондия-әр түрлі түр және туыстардың тұтас геномдарын қосу
Алма сабағында жапырақтың орналасуы қай типке жатады: Шоқтану
Алма ағашы :Раушангүл тұқымдас
Алма ағашына тән тозаңдану:бунақденелілермен
Алма,қарбыз,саңырауқұлақ жемістерін тұздау үшін қолданылатын бактерия:сірке қышқылы
Алматы мемлекеттік қорығы: Іле Алатауында
Алхоры жемісі-Сүйекті шырынды жеміс.
Алыстан будандастыру әдісімен дүние жүзінде алғаш алынды: Арқар-меринос қойы
Алыстан көрмеушілік кезінде заттың кескіні қайда болады: Тор қабықшаның алдында
Алыстанкөргіштік кезінде берілетін көзілдірік-Екі жақты дөңес
Альбиностардың қандай семьясында бала болмайды: Р:АААА
Амеба денесін қаптап тұратын өте жұқа,серпімді жарғақша қабық-Плазмолемма(мембрана).
Амеба қалай көбейеді: Тек жыныссыз жолмен
Амебалар класының атауы-плазмалылар (жалғанаяқтылар)
Амебаның жиырылғыш вакуолі қандай қызмет атқарады: Денесіндегі судың және ерітінді тұздардың мөлшерін реттеу
Амебаның көбею жолы-екіге тура бөліну арқылы
Амебаның қорегін қармауы-Жалған аяқтарымен
Амебаның пішіні :тұрақсыз
Амебаның ядро саны:1
Амебоидты қозғалыс тән: Лейкоциттерге
Американың тропиктік елдерінде балықпен ғана қоректенетін жарқанаттар тіршілік етеді, олар балықты қалай ұстайды: Су бетіне көтерілген балықтарды ұшып барып, артқы аяқтарының тырнақтарымен іліп алады
Американың тропиктік жерлерінде кездесетін маймылдардың Африка мен Азия тропиктік жерінде кездесетін маймылдардан ерекшелігі: Танау тесіктері кең, құйрықтары ұзын сол арқылы бұтақтарға жақсы жармасып бекіне алады
Амин қышқылының құраамына кіретін топтар:СООН,NH2
Аминқышкылдарынан тұратын, жасушаның негізгі құрылыс материалы-Ақуыздар (нәруыздар).
Аминқышқылдары молекулаларының қандай бөлігі оларды бір-бірінен ажыратады: Радикал
Аминқышқылдарынан тұратын,жасушаның негізгі құрылыс материялы:ақуыздар
Аминқышқылдарының ақуыз құрамындағы бір-бірімен байланысы қандай: Ковалентті полярсыз
Аминқышқылының құрамына кіретін топтар-COOH, NH2
Ана құрсағындағы нәрестенің дамуы: 280 күн
Анадан қан арқылы балаға берілетін ауру: СПИД
Анализатор деген ұғым:Павлов
Анализатор дегеніміз: Жүйке ұштары, жүйке жолдары және қыртыс аймақтарының жүйелері
Анализатор дегеніміз: Тітіркенуді қабылдайтын рецепторлар
Анализатор төмендегі бөліктерден тұрады-Шеткі, өткізгіш, орталық
Анализатор тұралы ұғымды қолданған ғалым-И.П.Павлов
Аналогиялық мүшелерге жататындар-Құс қанаты мен көбелектің қанаты.
Аналық гатеталардың даму циклі: Овогенез
Аналық жасушада 16 хромосома болса, митоздық бөліну бөлінуден кейін неше болғаны: 32
Аналық жыныс бездері дегеніміз-Аналық жұмыртқа безі
Аналық ағзаның жасушалары тобынан пайда болған, дамыған ағзаны көбеюдің қай түріне жатқызады: Жыныссыз
Аналық аузындағы жабысқақ сұйықтықтың қажеттігі- Тозаңдарды ұстауға
Аналық без бұл-жұмыртқа жасуша
Аналық жыныс гормондары қайда түзіледі:Аналық бездерде
Аналық жыныс жасуша түйінінде гүлді өсімдіктердің сперма саны- екі
Аналық жыныс жасушасы қай мүшеде дамиды: Көпіршіктер шоғырында фолликула
Аналық жыныс жүйесі қандай мүшелерден тұрады: Аналық бездер, жатыр түтігі, жатыр, қынаптан
Аналық жыныс жүйесінде үрпі жолының тесігі қай жерде орналасқан: Қынап аузымен қатар
Аналық жыныс жүйесінің қай мүшесінде жұмыртқа жасушасының толық дамып жетілуі аяқталады: Аналық безде
Аналық жыныс мүшелерінің ауруларын емдейтін дәрігер: Гинеколог
Аналық жыныс мүшесінің құрылысы неден тұрады: Жатыр түтігі, жатыр, жатыр мойнынан
Аналықтың ең негізгі, бір және көп ұялы бөлігі: Жатын
Аналықтың жуандаған жері-Жатын.
Аналықтың қызметі: Тұқым, жеміс түзеді
Анаологиялық мүшелерге жататындар: Құс қанаты мен көбелек қанаты
Анатомия ғылымы нені зерттейді: Ағзаның құрылысы мен пішінін
Анафазадағы мейоздың екінші бөлінуінде хромосомаларда неше хромотид болады: 1
Анаэробты гликолиздің энергетикалық эффектісі болатын 2 молекула: АТФ
Анд (Оңтүстік Америка) орталығы … отаны-картоптың
Анималькулдар» деген болжамды айтқан ғалым-А.Левенгук.
Анофелес туыстас маса: Безгек ауруының қоздырғышын таратушы
Антиденелер синтезделеді: Лимфоциттерде
Антикодон келтірілген мысалдың қайсысының құрамында болады: Тасмалдаушы-Рнқ да
Антропогендік фактор:адамның тіршілік әрекетінің табиғатқа ықпалы
Антропогендік факторларға жататындар-Батпақты құрғату.
Антропогенездің негізгі қозғаушы күші:еңбек
Антропогенездің негізгі қозғаушы күші-Еңбек.
Аңдар қоректің дәмін қай мүшелері арқылы ажыратады: Тілі арқылы
Арал мен Каспий де кездесетін гүлге ұқсас көп аяқты-Актиния.
Арал проблемасының зардабы әсерін тигізген жерлер-Орталық Азия.
Арал теңізі мен Балқаш көлінің балықтарын зерттеген ғалым-Л.С. Берг.
Арал теңізі суының жартысынан айырылған уақыты-30 жыл.
Арал теңізі суының тұздылығы: 60 %
Арал теңізінің солтүстік бөлігінде орналасқан қорық-Барсакелмес
Аралардың аяқтары қандай болады: Жинағыш
Аралас бездер:ұйқы және жыныс
Аратіс жиекті:қалақай
Арғы тектік белгілер: Атавизм
Арқа бұлшықеттері-Трапеция пішінді бұлшықет
Арқа омыртқаларының саны-12
Арқардың буаз болу мерзімі-150 күн.
Арнайы безі бөліп шығаратын жіптің көмегімен қорғалатын жануар: өрмекші
Арнайы қорғалатын тұтас табиғи аймақ-қорық
Ароморфоздың мысалы бола алады: Әр түрлі жағдайға сүтқоректілердің алдыңғы аяқтарының түрліше бейімделуі
Арпа қай тұқымдасқа жатады: астық тұқымдасқа
Артқа қарай да еркін жүзе алатын жәндік-Шаян.
Артқы ми мен аралық мидың арасында орналасқан: Ортаңғы ми
Артқы миға жататындар-Мишық пен ми көпірі
Артық мөлшердегі көмірсулар ... айналады-майға
Архей заманының ұхақтығы: 900 млн жылдан көбірек
Археоптерикстің қазіргі құстардан айырмашылығы: Тістері жақ сүйектерінде орналасқан
Археоптерикстің қандай белгілері оның өтпелі форма екендігін білдіреді: Тістерінің болуы және ұзын құйрық омыртқалары
Арцелланың қозғалу мүшесі-Жалғанаяқтары
Аршаның бүрінен-Дәрі жасалады
Арыстандар популяциясындағы дарақтардың тұрақты тобы-Тұрақты үйір
Ас қорыту безіне жататын:бауыр
Ас қорыту дегеніміз: Асты еріту
Ас қорыту жолының 3 түрлі ұлпасын белгіле: Бұлшықетті, жүйкелі, эпителиалды.
Ас қорыту жүйесінде аминқышқылдарға дейін ыдырайтын органикалық қосылыс- ақуыз (нәруыз)
Ас қорыту жүйесінде бауыр үлкен қызмет атқарады, себебі ол: Майды түйіршіктендіретін өт бөледі
Ас қорыту жүйесінде суды көбірек сіңіретін мүше-Тоқ ішек.
Ас қорыту жүйесіне жататын:ауыз қуысы,жұтқыншақ,өңеш,қарын,ұлтабар,аш ішек,тоқ ішек
Ас қорыту жүйесіне жатпайды: Кеңірдек
Ас қорыту жүйесінің гуморальдық реттелуі дегеніміз: Қан арқылы химиялық заттардың олардың жұмысына әсер етуі
Ас қорыту жүйесінің мүшелерінің жұмысын бұзатын зат-Алкоголь.
Ас қорыту жүйесінің ішкі қабырғасы ... тұрады-эпителий ұлпасынан
Ас қорыту кезінде май ыдырайды:глицерин мен май қышқылына
Ас қорыту мүшелерінің реті-Ауыз қуысы, жұтқыншақ, өңеш, қарын, ұлтабар, ішек, тік ішек
Ас қорыту мүшесіндегі тамақ немесе микробтар әсерінен қабынатын тоқ ішектің бөлігі-Соқырішек.
Асбұршақ, соя өсімдіктерімен селбесіп тіршілік етеді-Түйнек бактериясы.
Асбұршақтың гүлшоғыры:шашақгүл
Асбұршақтың мұртшалары –түрі өзгерген: Күрделі жапырақтың жапырақшасы
Аскарида дамуының басқа паразиттік құрттардан ерекшелігі неде: Өте тығыз қабықшамен қапталған жұмыртқалары топыраққа түсіп, ылғалдылық пен ауа жеткілікті болса 2-3 аптадан кейін жұмыртқадан дернәсілдер дамып жетіледі.
Асқабақ пен қауын тұқымы өнетін температура-+15 С.
Асқабақ тұқымдас өсімдіктер-Қауын.
Асқабақ тұқымдастарға жататын: Қарбыз
Асқабақ тұқымдастарының негізгі жемісі-Қабақ.
Асқабақты жемістерге жататынын белгілеңіз: Қияр, қарбыз, қауын.
Асқазан қабырғасында қандай бұлшық ет түрі бар: Үстіңгі жағында- көлденең салалы, астыңғы жағында- біріңғай салалы
Асқазан мен тоқ ішекті жалғастыратын түтік пішінді бұлшықетті мүше: Аш ішек
Асқазанда негізінен ыдырайтындар:Ақуыздар
Асқазанның бұлшықеті-Бірыңғай салалы.
Асқазанның сілемейлі қабықшасының қабынуы: Гастрит
Асқорыту бездерінің бірі өт бөледі: Бауыр
Асқорыту бездерінің қызметін зерттеген: И.П.Павлов
Асқорыту жолының 3 түрлі ұлпасын белгілеңіз-Дәнекер ұлпалы, бұлшықетті, сілемейлі.
Асқорыту жолының кеңейген мүшесі-Асқазан.
Асқорыту жүйесі жолына кірмейтіні : кеңірдек
Асқорыту жүйесіндегі қарыннан кейінгі мүше-Ұлтабар.
Асқорыту жүйесінің гуморальдық реттелуі дегеніміз-Қан арқылы химиялық заттардың олардың жұмысына әсер етуі.
Асқорыту жүйесінің қоректік заттарды сіңіруге қатысатын бөлімі-Аш ішек.
Асқорыту жүйесінің қызметі-Кенеулі қоректік заттарды күрделі түрінен жай, қанныњ құрамына өте алатын күйіне айналдыру.
Асқорыту кезінде ақуыздың (нәруыздың) ыдырауы-Аминқышқылдарына дейін.
Асқорыту мүшелері қандай ұрық жапырақшасынан қалыптасады: Энтодермадан
Асқорыту мүшелерінің қабырғасының 3түрлі ұлпасын белгіле:дәнекер,бұлшықетті,эпительиалды
Асқорыту мүшесі деп аталатын оргоноид: Лизосома
Асқорыту орталығының орналасқан жүйке бөлімдері-Сопақша мида.
Асқорыту процесін зерттегені үшін орыс ғалымдарының қайсысы Hобель атындағы сыйлықты иеленді-И.П.Павлов.
Асқорыту системасының қай бөлігінде фермент пепсин белсенді қызмет атқарады: Қарында
Асқорыту сөлі ферменттерінің әсерінен ұлтабарда-ақуыздар, майлар және көмірсулар ыдырайды.
Асқорытудың қай түрі ішекқуыстыларға тән: Ас жасушаның және қуыстың ішінде қорытылады
Асқоыту жүйесі жолына кірмейтіні:кеңірдек
Астан уланған адамныњ ауру белгілері-Жүрегі айниды, құсады, іші ауырып, µтеді, әлсізденеді.
Астық дақылдарының биогеоценозы-агроценоз
Астық қорына зиян келтіретін кене-Қамба кенесі.
Астық тұқымдас емес өсімдік:Картоп.
Астық тұқымдас өсімдіктер тамыры-Шашақ
Астық тұқымдасқа жататын өсімдік-Жүгері.
Астық тұқымдастарға қандай белгілері қандай: Жапырағы-ұзын, жіңішке,қатар жүйкелі, ұзын қынапты. Сабағы-буыннан тұратын сабан сабақ, Гүлшоғыры- күрделі масақ, гүлінде 2 гулқабыршақ, 3 аталық, 1аналығы бар. Жемісі-дәнек.
Астық тұқымдастарда күрделі масақ, собық, сыпыртқыгүл-гүлшоғырынан басқа сұлтан деп аталатын гүлшоғыр түзетіндері бар: Шалғындық атқонақ
Астық тұқымдастарды қаракүйе саңырауқұлағынан басқа да паразит заңырауқұлақтар зақымдайды, ол: Қастауыш
Астық тұқымдастардың қай түрінің дәнегінде сыртын қаптап тұрған гүл қабыршағының ұзын, қауырсын тәрізді мамықтай жеңіл қылтанағы болады: Боз
Астық тұқымдастардың гүлшоғырлары-күрделі масақ
Астық тұқымдастардың гүлі:1 аналық,3 аталық
Астық тұқымдастардың қай түрінде екі типті гүлшоғыр аналық гүл, аталық гүл дамиды: Жүгері
Астық тұқымдастардың негізгі белгілері:Гүлшоғыры-күрделі масақ, сыпыртқыгүл, собық, жемісі құрғақ-дәнек.
Астық тұқымдастардың тамыр жүйесі-Шашақ.
Астық тұқымдастарын зақымдайтын паразит саңырауқұлақ-Қастауыш.
Астық тұқымдастарының ортақ белгілері: Жемісі-дәнек
Астық тұқымдастарының ішінде сабағының буыны мен буынаралығы ұлпамен толып тұратын түрлері бар: Жүгері, қант қамысы
Астық тұқымдастарының ішінде түптену мен бірге бұтақтанатын түрі де кездеседі ол қандай өсімдік:
Астық тұқымдасына жататын өсімдік: Бамбук
Астық тұқымдасына жататын өсімдіктердің жемісі-Дәнек.
Астық тұқымдасына жататын өсімдіктердің тамыр жүйесі-Шашақ тамыр.
Астық тұқымдасында бір үйлі өсімдік-жүгері.
Астық тұқымдасының жемістері:дәнек
Астық тұқымдасының паразиті: Қастауыш саңырауқұлақ
Астық тұқымдасының сабағының тбұақтануы қай типті: Түптену
Астық тұқымдасының ішінде шым түзетін өсімдік: Боз
Астық» деген сөзді қалай түсінесіз: Астықтұқымдастың жемісі
Астықтұқымдас өсімдіктердің эндосперм жасушасында 30 хромосома болады. Жұмыртқа жасушасында қанша бар:15
Астықтұқымдасқа жататын өсімдік: Жүгері
Астықтұқымдастар даражарнақтылар класына жатады, әйтседе осы классқа жататын басқа тұқымдастардан біршама айырмашылықтары бар, ол айырмашылық қандай: Сабағы буын және буынаралығынан тұрады, жапырақтары қынапты
Астықтұқымдастардағы қағаз өндіруге шикізат ретінде қолданылатын өсімдік: Бамбук
Астықтұқымдастарының ұрық жарнағының екінші аты: Қалқанша
Астың сілекеймен шылануы-Ауыз қуысында
Астың сіңуі) дегеніміз- Заттардың асқорыту жолындағы бірнеше жасушалар қабаты арқылы қан мен лимфаға өтуі.
Асын ішектен тыс қорытатын буынаяқты жәндік-Айшықты өрмекші
Асыранды тауықтың арғы жабайы тегі-Банкив тауығы
Ата тектер мен өзге де қандас туыстар туралы деректерді жинақтау:генеологиялық
Ата тектерге тән белгілерді сақтаудағы тірі ағзалардың ортақ қасиеті:тұқымқуалаушылық
Ата-ана белгілер жиынтығының ұрпақтан-ұрпаққа берілу қасиеті-тұқымқуалау
Ата-ана жеке нәсілдік қасиетін ұрпағына бергенде жоғалтады ма: Жоқ
Ата-аналардан алынатын гендердің толық жиынтығы: Генотип
Ата-аналары бір-бірінен бір жұп белгі бойынша ажыратылатын дараларды шағылыстырудың түрі- Моногибридті.
Ата-аналары бір-бірінен екі жұп белгі бойынша ажыратылатын дараларды шағылыстыру-дигибридті шағылыстыру.
Ата-ананың тұқым қуалайтын қасиеттерін ұрпаққа жеткізеді: Хромосома
Атавизм-Түкті адам
Ата-енелері жас түлкілерді өз беттерімен қорегін табуға қалай үйретеді: Алдымен өлген, содан соң жараланған, ең соңында тірідей әкелу арқылы.
Аталған өсімдіктердің күрделі жапырақтыларын табыңыз: Итмұрында
Аталық бездер мен қосалқы бездердің өзектері қай жерде қосылады: Үрпі жолында
Аталық белгі–♂
Аталық гаметалардың даму циклі: Сперматогенез
Аталық гетерогаметалық қандай ағзаларға тән: Дрозофлиаға, адамға
Аталық гүлдер бір өсімдікте,аналық гүлдер екінші өсімдікте дамыса:екі үйлі
Аталық және аналық жасушалардың қосылып ұрықтануынан түзіледі-Зигота
Аталық және аналық жыныс жасушаларының қосылуы- жынысты көбею
Аталық және аналық жыныс жасушаларының қосылуы-Ұрықтану
Аталық жыныс хромосомасы гетерогаметалы болатын ағзалар-дрозофила, адам.
Аталық жыныс бездері қайда дамиды: Аталық тұқым бездерінде
Аталық жыныс безі деп: Сперматозоид
Аталық жыныс жасушаларының атауы:сперматозоидтар.
Аталық жыныс жүйесіне жататындар: Аталық тұқым бездері, оның өзектері, қосалқы жыныс бездері, жыныс мүшесі
Аталық тозаңының аналықтың аузына түсуі-Тозаңдану
Аталық тұқым бездері қайда болады: Жыныс безінде
Аталық тұқым мен жұмыртқа жасушаларын аралас безге жатқызады, себебі: Жыныс бездерінен шығатын бөлінді қанға және жыныс мүшесіне шығады
Аталықтың құрылысы: Жіпше, тозаңқабы
Ата-тегі арқылы берілетін белгілерді зерттейтін генетикалық әдіс: Генеологиялық
Атмосфераға су буы,оттегі және көмір қышқыл газы шығарылып тұратын жапырақ жасушалары: Жанаспалы жасушалар
Атмосферадағы оттегіні тірі ағзалар не үшін пайдаланады: Тыныс алу үшін
Атмосфераның күкіртті газдармен ластануынан- ормандар жойылады.
Атмосфераның күкіртті газдармен ластануынан:оттегі азаяды
Атолл : Шеңберлі риф
Атпа жасушалар өз қызметін атқарған соң: Өледі, жаңа атпа жасушалары аралық жасушалардан қайта түзіледі
Аттас зарядталған иондарда: Электрондарға қарағанда, протондар көп
АТФ молекуласының атқаратын қызметі қандай: Энергетикалық
АТФ жануар жасушасының қай оргоноидтарында синтезделеді: Митохондрия
АТФ құрамында болатын қосылыс-Н3РО4.
АТФ молекуласының құрамындағы фосфор қышқылының қалдық саны:3
АТФ синтезделетін өсімдік жасушаларының органоидтары-Пластидтер.
Аты аталған төмендегі ағза түрлерінің қайсысы биологиялық регресс жағдайында: Қар барысы
Ауа кеңірдектен өтеді: Ауатамырға
Ауа қабатына алғаш көтерілген жәндіктер тобы-Бунақденелілер.
Ауа қапшықтары бар жануарлар: Құстар
Ауа тамыры бар өсімдік: Орхидея
Ауа температурасы 12°-20° аралықта себіледі:темекі
Ауадағы азотты сіңіріп топырақты азотпен байытады-Түйнек бактериялар
Ауадағы дыбыс тербелістерін құлақтың ішіне бағыттайды-Сыртқы құлақ
Ауаны көмірқышқыл газынан тазартып, оттегімен байытатын, күн энергиясының қатысуымен болатын құбылыс: Фотосинтез
Ауаның қызуын, ылғалдылығын, жауын-шашынды, желді, радиосезімталдықты ... сезеді-Тері
Ауаның температурасын,судың тұнықтығын,күн сәулесінің түсуі:абиоздық фактор
Ауатамыр дегеніміз-кеңірдектің жалғасы.
Аузы аяғының түбіне жақын орналасқан ұлу-айқұлақ.
Аузы мен қармалауштары төмен қарай бағытталған дененің үстіңгі жағы қолшатырға ұқсас ішекқуысты-Медуза.
Ауру тарататын микроорганизмдердің асқорыту жолдарына түсуі-тағаммен.
Ауру туғызатын бактериялар-паразитті
Аурудың атын атаңыз: Тері дымқыл,тыныс алу, жүрек соғуы жиі, тез, дене температурасы мен қозғыштығы жоғары, өсу мен даму қалпынша, арықтап кету, көздің бадыраюы: Бақшаңкөз ауруы
Ауыз аппараты шаншып сорғыш-масалар
Ауыз мүшесі кеміргіш буынаяқтылар:қоңыздар, шегірткелер
Ауызда астың құрамындағы заттардың ферменттің әсерінен ыдырайтындары-Көмірсулар.
Ауызда қорытылатын зат:көмірсу
Ауылшаруашылық зиянкестеріне қарсы қолданылады-Сарымсақ
Ауылшаруашылық малдарына сүрлем дайындау үшін жүгеріні қандай аудандарда өсіреді: Бір қалыпты климатты аудандарда
Ауылшаруашылық малдарының терісіне жұмыртқа салатын бунақденелілер-Бөгелектер.
Ауылшаруашылық өнімдерін алу мақматында адам қолымен жасалған жасанды биогеоценоз: Агроценоз
Ауылшаруашылық өсімдіктеріне зиян келтіретін бунақденелілер-Астық қиғысы.
Ауыр жүк тасымалдайтындардың ішіндегі ең чемпионы: Орлов тұқымдары
Ауырсынуды сезетін сезім ... рецепторы:Ноцицептор
Африка түйеқұсының саусағы-Екеу
Африкандықтар үшін бүнақденелілер-«қарғамайын десе -жалмаызы»(биомассасын құртады) және «қарғайын десе -жалғызы» (Қорек ретінде пайдаланады): Шегіртке
Аш ішек жатады:Асқорыту жүйесіне.
Аш ішекте және өт жолында тіршілік ететін паразит қарапайым жәндік-лямблия
Аш ішектің кіші кілегейлі қабығындағы көптеген ұсақ бездерден бөлінеді: Ішек сөлі
Аш ішектің ұзындығы:5-6метр
Ашу процесі кезінде органикалық заттар неге дейін тотығады: Көмірқышқыл газына дейін
Ашық алқаптарды мекендейтін құстарды атаңыз: Ұлар
Ашық дала алқаптарында мекендейтін құстардың өкілі:қырғауыл
Ашық далалы алқаптардағы құстардың ерекшелігі-Тұмсықтары қысқа доғал, кейде иіліп келген өткір
Ашық жерде тіршілік ететін организмдердің жауынан қорғануы үшін қажетті бейімделушілік-Бүркеніш рең
Ашық реңді, шырынды жемістердің таралуы-Жануарлармен
Ашық тұқымды ағаш діңінің су өткізгіш бөлігі: Сүрек
Ашық тұқымды бір үйлі өсімдік-Қарағай
Ашық тұқымды өсімдіктердің ерекшелігі: Сүректі, бұталы болады, гүлдері, жемістері болмайды, тұқымнан көбейеді, басым бөлігі мәңгі жасыл.
Ашық тұқымды өсімдіктердің өкілі:асбұршақ