M.lp. D.lp Ms.lp. M.lm. D.lm. B.lm.

Вправи

1. Вписати правильні форми поданих іменників:

Polak

badacz

inżynier

wykład

Ukrainiec

aktor

ptak

śnieg

obraz

portfel

2. Утворити форму давального та місцевого відмінка однини:

Pojedziesz do domu (pociąg).......................? Adam i Piotr są (aktor)........................ Mój kuzyn jest (lekarz).............................. Mamy w domu (ptak)........................... Oni malują (obraz) .......................... Na obrazie są (koń) ................... Muszę sobie kupić (pies).......................... Podobają ci się (talerz) ..............................? (Cudzoziemiec) .................................. dobrze znają język polski. W tym filmie (aktor) ............................. grają młodych ludzi. Nad nami mieszkają (sąsiad) ................. Boimy się (pies)............... Będę w Warszawie od (poniedziałek) ............................. Proszę lody bez (alkohol) ............................ Mój mąż ma dużo (krawat)........................... Ona ciągle myśli o (brat).......................... Zaparkuj samochód na (plac)...................... Chcielibyśmy zatrzymać się w (hotel) ............................ Na wczorajszym (wykład) ............................. profesor dał nam pytania do egzaminu. Oddali nam pieniądze po (tydzień)............................

3.Провідміняти в однині і множині подані іменники: tygrys, kuzyn, pies, krem, język, hrabia, tancerz, Polak, Amerykanin, Grześ, samochód, dzień, Franko, starosta, sędzia, kościół.

МІШАНА ВІДМІНА ІМЕННИКІВ

(Deklinacja mieszana)

До мішаної відміни належать іменники, які закінчуються на:

1) іменники чоловічого роду із закінченням на голосний -a та чоловічі прізвища на –о: poeta, mężczyzna, internauta, starosta, Kościuszko, Szewczenko, Franko;

Такі іменники в однині відмінються за типами відмінювання жіночої відміни, у множині – згідно чоловічої відміни:

Liczba pojedyncza

M. mężczyzna poeta Kościuszko Franko

D. mężczyzny poety Kościuszki Franki

C. mężczyźnie poecie Kościuszce France

B. mężczyznę poetę Kościuszkę Frankę

N. mężczyzną poetą Kościuszką Franką

Ms. mężczyźnie poecie Kościuszce France

W. mężczyzno! poeto! Kościuszko! Franko!

Liczba mnoga

M.W. mężczyźni poeci Kościuszkowie Frankowie

D. mężczyzn poetów Kościuszków Franków

C. mężczyznom poetom Kościuszkom Frankom

B. mężczyzn poetów Kościuszków Franków

N. mężczyznami poetami Kościuszkami Frankami

Ms. mężczyznach poetach Kościuszkach Frankach

2) іменники чоловічого роду (імена та прізвища) із закінченням на голосний - i – y -e: Antoni, Batory, Jerzy, Linde

Такі іменники відміняються як прикметники, лише у називному множини мають закінчення іменників чоловічого-особового роду – owie: Antonowie, Batorowie, Jerzowie, Lindowie.

3) іменники sędzia, hrabia, які у своїй парадигмі мають форми прикметникової, жіночої і чоловічої відміни:

Liczba pojedyncza Liczba mnoga

M. sędzia hrabia sędziowie hrabowie

D. sędziego hrabiego sędziów hrabiów

C. sędziemu harbiemu sędziom harbiom

B. sędzię hrabię sędziów hrabiów

N. sędzią hrabią sędziami hrabiami

Ms. sędzi hrabi sędziach hrabiach

W. sędzio! hrabio! sędziowie! hrabowie!

4) іншомовні прізвища, форма яких відрізняється від польської граматичної системи, не відміняються: Delacroix, Dumas, Giraudoux. Так само не відмінюються численні іншомовні місцеві назви: Baku, Bonn, Honolulu, Tokio, Yerdun, Oslo.

Відмінювання іменників, які мають лише форму множини

Іменники, які вживаються лише у множині (pluralia tantum), відмінюються за такими зразками:

M.B. usta sanie drzwi skrzypce wczasy okulary

D. ust sań drzwi skrzypiec wczasów okularów

C. ustom saniom drzwiom skrzypcom wczasom okularom

N. ustami saniami drzwiami skrzypcami wczasami okularami

Ms. ustach saniach drzwiach skrzypcach wczasach okularach

Іменники pluralia tantum характеризуються різницями у закінченнях родового відмінка: -ów (wczasy — wczasów), - i (drzwi — drzwi) або ж мають форму з нульовим закінченням: usta — ust, nożyce — nożyc, skrzypce — skrzypiec.

Узагальнена таблиця відмінкових закінчень іменників