Przymiotnik
Rzeczownik
Rodzaj
Rzeczownik. Przymiotnik
Gramatyka
| Rodzaj męski | Rodzaj nijaki | Rodzaj żeński |
| ojciec, brat, las, dzień, kraj, słoń – | okno, nazwisko, słowo -o | siostra, ulica, Polska, kawiarnia -a |
| poeta, wykładowca -a | zebranie, pytanie, morze, pole -e | gospodyni, pani -i |
| dziadzio, Kościuszko -o | imię, cielę, zwierzę -ę muzeum, audytorium -um | dłoń, kość, noc, brew – |
| Rodzaj męski | Rodzaj nijaki | Rodzaj żeński |
| nowy, wielki -y (-i) | nowe, wielkie -e | nowa, wielka -a |
Ćwiczenia
Ćw. 1. Proszę dobrać do rzeczowników zaimek w odpowiednim rodzaju (ten, ta, to):
laska, urlop, żart, ziarno, żona, język, woda, długość, grzesznik, ołówek, lampa, technikum.
Ćw. 2. Wyrazy w nawiasach napiszcie w odpowiedniej formie:
(Nowy) krzesło, (dobry) rada, (wesoły) dziecko, (mądry) pies, (czysty) papier, (kochany) córka, (ciemny) noc, (czwarty) drzewo, (trudny) ćwiczenie, (wielki) gmach, (znany) poeta, (biały) jagnię, (nasz) muzeum, (twój) teczka, (wasz) artykuł, (mój) dziecko, (swój) książka, (czyj) pytanie, (ten) kobieta, (twój) kolega, (mój) imię, (tamten) pani, (czyj) talerz, (jaki) dziewczyna, (taki) szkło.
Ćw. 3. Proszę podane niżej rzeczowniki napisać w trzech słupkach: w lewym rodzaju męskiego, w środkowym żeńskiego, w prawym nijakiego. W każdym słupku powinno się znaleźć 6 wyrazów.
brzytwa — chłopisko — chomąto — kobieciątko — kontrola — kubełek — litr — magiel — odcień — patrol — podeszwa — pomarańcza — poręcz — sanatorium — spojrzenie — telegram — wiaderko — witamina.
Ćw. 4. Zapoznajcie się z nazwami kolorów:
Czerwony, różowy, pomarańczowy, biały, szary, ciemny, jasny, zielony, czarny, granatowy, niebieski, błękitny (niebo, oczy, krew), fioletowy, żółty.
Ćw. 5. Dokończcie zdania, używając nazw kolorów (czarny, biały, blękitny, czerwony w białe kropki, żółty, zielony, ciemny):
1. Śnieg jest.....2. Chleb może być.........3. Ząb bywa..........4. Muchomor jest......5. Słońce jest......... 6. Noc jest ......7. Liść na drzewie bywa.......8. Woda jest......... 9. Śnieżynka jest...... 10. Krew arystokratów jest.......
Narzędnik
kim? czym?
| rodzaj | Mian. | Narz. pojed. | Narz. mn. | ||
| m. | sklep kamień robotnik | sklepem kamieniem robotnikiem | -em | sklepami kamieniami robotnikami | |
| n. | drzewo mieszkanie | drzewem mieszkaniem | drzewami mieszkaniami | -ami | |
| ż. | ściana ziemia noc | ścianą ziemią nocą | -ą | ścianami ziemiami nocami |
Ćwiczenia
Ćw. 1. Uzupełnijcie dialogi:
| -Czy jesteś …? -Nie, jestem … . -Czy twoja matka jest…? -Nie, moja matka jest… . -Czy twój ojciec jest…? -Nie, mój ojciec jest… . -Czy twoi rodzice z pochodzenia są …? -Nie, moi rodzice z pochodzenia są… . | Amerykanin, Amerykanka; Anglik, Angielka; Austriak, Austriaczka; Australijczyk, Australijka; Chińczyk, Chinka; Czech, Czeszka; Duńczyk, Dunka; Francuz, Francuzka; Grek, Greczynka; Hiszpan, Hiszpanka; Japończyk, Japonka; Niemiec, Niemka; Rumun, Rumunka; Słowak, Słowaczka; Szwajcar, Szwajcarka; Szwed, Szwedka; Węgier, Węgierka; Włoch, Włoszka; |
Ćw. 2. Użyjcie odpowiednego pzrypadku i liczby:
1. Jan jest (inżynier). 2. Marek jest (mechanik). 3. Jestem (policjant). 4. Tadeusz jest (muzyk). 5. Adam i Bogdan są (ślusarz). 6. Kazimierz jest (budowlany). 7. Michał jest (kierowca). 8. Stefan jest (prawnik).
Ćw. 3. Uzupełnijcie dialogi:
| -Czy jesteś …? -Nie, jestem … . -Czy jesteście …? -Tak, jesteśmy … . -Czy on jest …? -Nie, on jest… . -Czy ona jest …? -Tak, ona jest… . -Czy oni są …? -Nie, oni są …? -Czy one są …? -Tak, one są … . | aktor, aktorka; lekarz, lekarka; dziennikarz, dziennikarka; kucharz, kucharka; krawiec, krawcowa; sprzedawca, sprzedawczyni; nauczyciel, nauczycielka; śpiewak, śpiewaczka; fryzjer, fryzjerka; wykładowca, wykładowczyni; robotnik, robotnica; sekretarz, sekretarka. |
Ćw. 4. Odpowiedzcie na pytania:
1. Czy ta pani jest studentką? 2. Kim są tamte kobiety? 3. Czy ten mężczyzna jest poetą? 4. Kim pani jest? 5. Kim jest ten mężczyzna? 6. Czy pan jest lekarzem?
Ćw. 5. Przeróbcie na liczbę pojedynczą:
1. One są robotnicami. 2. Jesteście lekarzami. 3. Oni są studentami konserwatorium. 4. Te kobiety są konduktorkami. 5. Państwo są nauczycielami. 6. Jesteśmy mechanikami.
Ćw. 6. Orzeczniki należy utworzyć z wyrazów umieszczonych pod tekstem.
Wzór: Kim jest? – jest artystką. Jaka jest? – jest młoda. Ale na pytanie kim jest? możemy odpowiedzieć dwoma wyrazami—jest młodą artystką.
1. Ten chłopak będzie kiedyś.... 2. Mało kto jest tak .... 3. Była zarazem.... 4. Jak się długo czeka, to się staje wreszcie.... 5. Ona była wybitnie...., on był nader.... 6. On został...., ona została....
1. znakomity uczony. 2. inteligentny. 3. wysportowany i zgrabny. 4. niecierpliwy. 5. przystojny, utalentowany. 6. wybitny artysta, sławna malarka.