XV ТА Р АУ 4 страница

Б-фибриноген фракциясы пайда болады- тромбиннің индикаторы қалыпты жағдайда қанда болмайды. XIII фактордың күні артады, фибринолиз төмендейді. Осындай өзгерістер гемостаздың гиперкоагуляцияға қарай ауысқанын көрсетеді, ол тромбозға сәйкес келеді.

Тромбофлебиттің бастапқы кезінде немесе 3-4 тәулік аралығында септикопиемия пайда болуы мүмкін, ішкі ағзаларда өкпеде, бауырда, мида абсцесстер пайда болады.

Емі.Тромбофлебиттің емі жедел болуы тиіс -септикопиемияның алдын алу, қабынудың жайылуын тоқтату және гемостазды қалпына келтіру үшін шаралар қолдануы тиіс.

Сызба-схема:

1. Тромбофлебиттің бірінші белгілері пайда болғаннан қабыну ошағынан эксудатты сеуіп микрофлораны зерттеп, оның қандай

антибиотикке сезімталдығы бар екенін анықтау қажет. Венадан қан алып коагулограмманың көрсеткіштерін анықтау және бактериемияны тексеру қажет.

2. Инфекциямен күресу үшін кең спектрлі антибиотиктер, стафилококқа қарсы глобулин, гипериммунды плазма, стафилакоккты анатоксин жіберіледі.

3. Улануға қарсы ем:гемодез 400-500 мл, 5% глюкоза ерітіндісі «С» витаминімен күніне 2 рет. Рингер ерітіндісі 100 мл, кокарбоксилаза, витаминдер. Жүрекке күш түсірмеу үшін жіберілген ерітіндінің мөлшері шығарылған несептің мөлшерімен сәйкес болуы тиіс.

4. Тромбофлебит ауыр түрде өткен кезде негіздік-қышқылдық тепе-теңдік бұзылып ацидоз пайда болғандықтан 200-400 мл 2-4% натрий гидрокарбонатын венадан 1-2 күн аралығында жіберу қажет.

5. Эритроцит, гемоглобин саны азайса жұмасына 1-2 рет гепаринмен бірге қан құю қажет.

6. Сезімталдықты төмендету үшін 1% димедрол, 10% кальций глюконаты, 10% хлорлы кальций тағайындау қажет.

7. Абсцесс пайда болса, іріңдіктерді ашып жуып антисептиктермен, ферменттермен (химотрипсин) жолақ қойып емдеу қажет.

8. XIIIфактордың күшін төмендету және фибринолизді күшейту үшін никотин қышқылын күніне 0,05 гр 1-2 рет тағайындау қажет.

9. Қан ұюды азайту үшін 4-6 сағат аралығында қан ұю уақытын бақылай отырып, бірден венаға 2500-5000 мөлшерде гепарин жіберілуі тиіс, ал аздап төмендегеннен кейін бұлшықет арқылы жіберіледі.

Егер гепариннің мөлшері асып кетсе жарадан қан кетуі мүмкін және несеп анализінде эритроциттердің пайда болуын бақылау қажет. Антикоагулянттар бірден еммен шығарылып тасталынбайды, оның дозасын бірте-бірте төмендетіп алу қажет.

Егер бет венасының тромбофлебитімен науқас уақтылы қаралмаса немесе уақтылы дұрыс ем қолданбаса ми сауытының үңгірлі қуыстарына өтіп кетуі мүмкін. Қабыну өте тез дамуы мүмкін, бірнеше сағаттың ішінде инфильтрация тез ұлғайып, қабақтары ісініп хемоз, экзофтальм пайда болады. Экзофтальм екінші көзіне өтуі мүмкін. Көз алмасының қимылы шектеледі. Бұл тромбоз кезінде неше түрлі асқынулар кездеседі: менингит, көз қимылдату бұлшықетінің салдануы, көру жүйкесінің семуі, сол себепті көрудің төмендеуі, бет жүйкесінің салдануы және т. б.

Емі. Бет веналары тромбофлебитінің еміне сәйкес болады: антибиотиктерді — жалпы ұйқы артериясы арқылы жібереді. Н.А.Груздевтің мәліметі бойынша, үңгірлі қуыстардың сепсисті тромбозында антибиотиктерді артерия арқылы жіберсе өлім жағдайы әжептәуір төмендейді.

Тұжырым:Сепсис жағдайында іріңді қабыну ошағынан микроорганизмдердің қанға үздіксіз немесе мезгіл-мезгіл түсіп тұруынан пайда болады. Бұнда жергілікті өзгерістерге сәйкес емес жалпы ауыр

бұзылыстар және әртүрлі ағзалар мен тіндерде жаңа іріңді ошақтар пайда болады.

Сепсистің бастапқы кезеңде анықтау өте қиын, айтылған белгілер біріншілік одонтогенді іріңді процесстің ауыр өтіп жатқан жағдайымен байланыстырылуы мүмкін. Бірақ, сепсис басталған кезде науқастың жалпы жағдайы нашарласа да жергілікті іріңді процессте айтарлықтай өзгеріс болмайды. Жергілікті өзгерістер мен науқастың жалпы жағдайының арасындағы қайшылығы дәрігерді ойландыруы керек. Сондықтан науқасты тез толық тексеріп септикопиемия яғни екіншілік метастазды абсцесстердің басқа ағзаларда бар-жоғын анықтау керек. Ең жиі, әсіресе балалардың арасында септикопиемия, стафилаккокты пневмония, менингоэнцефалит кездеседі. Бет-жақ аймағының жедел одонтогенді инфекциясының ең бір ауыр асқынуларына медиастенитжатады. Ол инфекцияның көкірек аралығына енуінен пайда болады. Бұл туралы оқулықтарда айтарлықтай көңіл бөлінбеген, бірақ бұндай асқынулардың кездесуі сирек емес. Бұндай жағдайда дәрігер шұғыл емдік шараларын қолдану шарт. Себебі науқастың хал-жағдайы өте ауыр, өмір-тіршілік үшін күрес кезінде қолда бар мүмкіншіліктерді пайдалану керек.

Тапсырманы қайталауға арналған естемелік жаттығу сұрақтары:

1. Сепсис(грекше-шіру)- дегеніміз не?

А) қанның залалдануы.

Б) лимфа түйіндерінің қабынуы

В) лимфоциттердің қабынуы

Г) жүйке жүйесіндегі бұзылыстар

Д) адам ағзасындағы әлеуметтік жағдай

2. Жалпы іріңді инфекцияның ағымы ....... өтеді:

А) 6 кезеңде

Б) 5 кезеңде

В) 4 кезеңде

Г) 3 кезеңде

Д) 1 кезеңде

3. Бет-жақ аймағының жедел одонтогенді инфекциясының

асқынуларына.........

А)медиастенит жатады

Б) бурсит жатады

В) миозит жатады

Г) хондрит жатады

Д) остит жатады

4. Медиастениттің келіп шығуына сипаттама беріңіз

А) инфекцияның көкірек аралығына енуінен пайда болады.

Б) инфекцияның бас бөлігі аралығына енуінен пайда болады.

В) инфекцияның іш аймағы аралығына енуінен пайда болады.

Г) инфекцияның мойын бөлігі аралығына енуінен пайда болады.

Д) инфекцияның Гаймор қуысы аралығына енуінен пайда болады.

5. Одонтогенді алдыңғы медиастенит дамуына сипаттама беріңіз.

А) Алдыңғы көкірек аралығы мойынның жүйке-қан тамырларының

бойымен жұтқыншақ кеңістігінің артқы бөлігімен қатынасады, сол жол

арқылы инфекция жайылып

Б) жұтқыншақ кеңістігінің артқы,алдыңғы бөлігімен қатынасады

В) мойынның жүйке-қан тамырларының алдыңғы бөлігі қатынасады

Г) сол жол арқылы инфекция жайылып, алдыңғы бөлігі қатынасады

Д) Алдыңғы көкірек аралығы, артқы,алдыңғы бөлігімен қатынасады

6. Одонтогенді флегмонада артқы медиастенит ...... дамиды.

А) өте сирек

Б) жедел

В) жеделдеу

Г) жиі

Д) өте жиі

7. артқы медиастенит дамуына сипаттама беріңіз.

А) Артқы көкірек аралығына іріңді паратонзиллярлы абсцесс кезінде

омыртқаның алдыңғы клетчаткалы кеңістігі арқылы жайылады

Б) Артқы көкірек аралығына, жоғарғы жақ кеңістігі арқылы жайылады

В) омыртқаның алдыңғы клетчаткалы, бас терісі арқылы жайылады

Г) іріңді паратонзиллярлы абсцесс, мұрын кеңістігі арқылы жайылады

Д) жоғарғы жақ Гаймор қуысы кеңістігі арқылы жайылады

8. Медиастенитке тән белгілер ......... пайда болады

А) дем алуының бұзылуы, демікпенің

Б) тамақтану, іш кету

В) мұрыннан қою сұйықтықтың бөлінуі

Г) құлақтың есіту қабілетінің нашарлау

Д) маңдай бөлігінде ақаудың пайда болуы

9. Медиастенитке тән белгілер ......... пайда болады

А) көкірек қуысында ауыру сезімі, жұтынуы қиындайды,

Б) бас бөлігінде, көрудің қиындауы

В) қарақұс бөлігінде, есітудің қиындауы

Г) шүйде бөлігінде, жұтынудың қиындауы

Д) самай бөлігінде, жөтелудің қиындауы

10. Медиастенитке тән белгілер ......... пайда болады

А) жөтелгенде қақырық бөлінеді, ол бара-келе көбейеді

Б) қарақұс бөлігінде, есітудің қиындауы

В) шүйде бөлігінде, жұтынудың қиындауы

Г) самай бөлігінде, жөтелудің қиындауы

Д) бас бөлігінде, көрудің қиындауы

11. Медиастенитке тән белгілер ......... пайда болады

А) ұдайы жөтелу

Б) ұдайы құсу

В) ұдайы мұрыннан қан кету

Г) ұдайы құлақ тесігінен ірің ағуы

Д) ұдайы ауыз қуысының жабылмауы

12. Гирке белгісінде ......... ауыру сезімі күшейеді.

А) басын шалқайтқан кезде көкірек қуысындағы

Б) самай бөлігінде, жөтелудің қиындауы

В) ұдайы жөтелу

Г) ұдайы мұрыннан қан кету

Д) бас бөлігінде, көрудің қиындауы

13. Иванов белгісінде ........ ауыру сезімі күшейеді.

А) мойынның қантамыр-жүйке шоғырының бойымен сипаса

немесе жоғары қарай тартса көкірек қуысындағы

Б) жөтелгенде қақырық бөлінеді, ол бара-келе көбейеді

В) ұдайы құлақ тесігінен ірің ағуы

Г) ұдайы ауыз қуысының жабылмауы

Д) басын шалқайтқан кезде көкірек қуысындағы

14. Равич-Шербо белгісінде ........... ішке қарай тартылады.

А) демін ішке алғанда мойындырық ойық терісі

Б) ұдайы жөтелу

В) жөтелгенде қақырық бөлінеді, ол бара-келе көбейеді

Г) ұдайы мұрыннан қан кету

Д) басын шалқайтқан кезде көкірек қуысындағы

15. Н. Г.Попов белгісінде..... кеудесінде ауыру сезімі және жөтел

пайда болған.

А) науқас төсекте аяғын созып жатқан кезде өкше сүйегін қағып

тексерсе

Б) демін ішке алғанда мойындырық ойық терісі

В) басын шалқайтқан кезде көкірек қуысындағы

Г) демін ішке алғанда мойындырық ойық терісі

Д) басын шалқайтқан кезде көкірек қуысындағы

16. Науқастардың ...... ауырады.

А) төсі, қабырғалары

Б) аяғы,басы

В) қолы, көзі

Г) мойны, іші

Д) аяғы, іші

17. Бет, мойын, кеудесінің терісі .........түстес болады.

А) көкшіл тартып, ісініп, мрамор

Б) ақ, бозарған

В) қара, ісінген

Г) сұр, жалпақтау

Д) ақшыл, жайылған

18. Мойын және кеуденің теріасты клетчаткасында ...... сықырлайды

А) газдың пайда болуынан басқанда

Б) қабынудың әсерінен

В) ұйыспа тығыздалып қалады

Г) іріңді заттардың тығыздалып қалуы

Д) серозды заттардың тығыздалып қалуы

19. Медиастенит ағымы көбінесе ................ болады:

А) жедел, кейде жеделдеу.

Б) өткір, созылмалы

В) созылмалы, жедел

Г) кейде жеделдеу, серозды

Д) жедел, іріңді

20. медиастениттің ағымында ...... кезеңдер болады:

А) компенсаторлы, субкомпенсаторлы, декомпенсаторлы, өте жылдам

өтуі

Б) іріңді заттардың тығыздалып қалуы

В) серозды заттардың тығыздалып қалуы

Г) ұйыспа тығыздалып қалады

Д) кейде жеделдеу, серозды

21. Компенсаторлы кезеңде жалпы жағдай нашарлайды ......

айтарлықтай өзгеріс болмайды.

А) жергілікті белгілер болса да өмірге қажетті ағзаларда

Б) жалпы жағдай күрт өзгереді

В) жергілікті жағдай өмірге қажетті ағзаларда өзгерген

Г) жалпы жағдай өмірге қажетті ағзаларда бұзылған

Д) өмірге қажетті ағзалардың бұзылуы байқалады

22. Субкомпенсаторлы кезеңінде .... ағзалардың қызметтері бұзылады.

А) орталық жүйке жүйесінің жүрек-қан тамырларының, бөліп

шығаратын

Б) өмірге қажетті ағзалардың қызметтері бұзылады

В) өмірге қажетті ағзалардың бұзылуы байқалады

Г) жергілікті жағдай өмірге қажетті ағзаларда өзгерген

Д) жалпы жағдай өмірге қажетті ағзаларда бұзылған

23. Декомпенсаторлы кезеңінде .......... байқалады.

А) өмірге қажетті ағзалардың қызметтері бұзылады, дененің өте қатты

улануы

Б) жалпы жағдай өмірге қажетті ағзаларда бұзылған

В) жергілікті жағдай өмірге қажетті ағзаларда өзгерген

Г) өмірге қажетті ағзалардың бұзылуы байқалады

Д) науқас «кома» немесе «агония» жағдайында болады

24. Декомпенсаторлы кезеңінде .......... байқалады.

А) Жергілікті өзгерістерден жалпы белгілері басым болып, науқас

«кома» немесе «агония» жағдайында болады,

Б) жалпы жағдай күрт өзгереді

В) жергілікті жағдай өмірге қажетті ағзаларда өзгерген

Г) жалпы жағдай өмірге қажетті ағзаларда бұзылған

Д) орталық жүйке жүйесінің жүрек-қан тамырларының бұзылуы

25.Іріңді медиастенит кезінде біріншілік ......... емі

А) ота-хирургиялық

Б) отасыз-ем

В) рентген-ем

Г) физио-ем

Д) зертханалық-ем

26. Жанаспалы одонтогенді медиастениттің патологиялық,

анатомиялық ........... түрлерін ажыратады.

А) сарысулы, іріңді, іріңді-өлеттенген, шіріп-іріңдеген, шіріп-

өлеттенген, шіріген

Б) іріңді-өлеттенген, фиброзды

В) сарысулы, іріңді, серозды

Г) шіріп-іріңдеген, шеміршекті

Д) шіріп-өлеттенген, бұлшықетті

27. Гемостаздың (қан ұюының) бұзылуы ........... дамуында ерекше

орын алады.

А) тромбофлебиттің

Б) артриттің

В) хондриттің

Г) альвеолиттің

Д) невриттің

28.Гемостаз ....... өтеді

А) үш кезеңде

Б) екі кезеңде

В) бес кезеңде

Г) төрт кезеңде

Д) жеті кезеңде

29. Бет немесе бұрыштық венаның бойында ..... ұйыспа-инфильтрат

пайда болады,

А) қатты ісіну

Б) үсуден

В) қорқудан

Г) естен тану

Д) есін жоғалту

30. Бет немесе бұрыштық венаның бойында ....... білінеді.

А) бастапқы кезде қатты ауырып сипағанда «таспа» тәрізді

Б) кейіншелік сорылып кетеді

В) қатты ұйыспа күйінде қалады

Г) борпылдақ тінге ұқсайды

Д) бұлшықтті өзгеріске ұшырайды

 

БЕТ-ЖАҚ АЙМАҒЫНДАҒЫ ЖҮЙКЕ АУРУЛАРЫ

Бет-жақ аймағында кездесетін жүйке жүйесі ауруларын нейро-стоматологиялық аурулар деп, ал оны зерттейтін медицина ғылымының саласын нейростоматология деп атайды.

Нейростоматологиялық аурулар мен белгілері-синдромдары өте көп болғанымен олардың белгілері: ауыру, вегетативті, жоғары жүйке жүйелері жұмыстарының бұзылуы, тіндер қимылдарының бұзылуы. Бұлардың ішінде ауыру белгісі-симптомы көп кездесетін және ең басты белгі-симптом болып есептеледі.

Жүйке жүйелері ауруларынан пайда болатын беттің ауыруын прозопалгия деп атайды. Егер ол сезімтал жүйкелердің жұмысының бұзылуынан болса, оны соматоалгия, ал вегетативтік жүйкелердікі болса симпатоалгия деп аталады.

Барлық нейростоматологиялық аурулармен белгілерді-синдром-дарды, физиологиялық принципті негіз ете отырып В.Е.Гречко (1990)

6 топқа бөледі.

I топ-бас жүйкелері жұмыстарының бұзылуынан пайда болатын симптомкомплекстер: үшкүл, бет, тіл-жұтқыншақ, кезеген, тіласты жүйкелері жұмыстарының бұзылуынан пайда болатын сезгіш, қозғалғыш, вегетативті т. б. жұмыстарының өзгеру белгілері.

II топ - вегетативтік нервтер жұмыстарының бұзылуы әсерінен пайда болатын симптомкомплекстер. Бұлар ауыру, трофикалық, вегетатитвті көріністерімен білінгенімен, оның ішіндегі басты симптомы вегетативті жүйке жүйелерінің бұзылуынан пайда болады. Оларға тез және созылмалы бет домбығуы (ангионевротикалық Квинке домбығуы, Россалимо-Мелькерсон, Розенталь синдромдары), глоссалгия, глоссадения, вегетативтік ганглиялардың бұзылуы кіреді.

III топ- Бет-жақ аймағының қозғалтқыш жүйке жүйесінің бұзылуы-нан пайда болатын көріністер. Олар тек бет аймағында немесе барлық организмде болатын қозғалу жүйесінің бұзылуының бет аймағындағы көрінісі ретінде сипатталады. Бұл топқа тырысқақ және гиперкинезия, еттің үдемелі дистрофиясы т. б. дерітер жатады.

IV топ- тіс-жақ-шықшыт буындар жүйесінің неврологиялық синдромдары. Яғни одонтогенді, артрогенді, вертеброгенді, стоматогенді, оторино-афтольмогенді синдромдар.

V топ- организмнің ішкі ағзалары мен жүйелерінде болатын аурулардың бет-жақ аймағындағы көріністері.

VI топ- жоғары жүйке жүйесінің бұзылуынан пайда болатын синдромдар. Яғни невроздан пайда болатын нейростоматологиялық синдромдар: невростения, истерия, көңіл-күй өзгерістері.

Міне осындай алуан түрлі нейростоматологиялық науқастар хирург-стоматологтерге жүйке жүйесінің ауруларымен келеді. Әсіресе үшкүл

жүйке жүйесінің ядросында, ми деңгейінде, ми қабығында, миасты құрамында және шетінде пайда болатын аурулар көп кездеседі.

 

 

Біз ойласа келе мына суреттегі әйел туралы анықтама беруді жөн,- деп санадық. Науқас М. 54 жаста, бұл аурумен ауырғанына 4-5 жыл. Науқас бірнеше рет ауруханада ем алған, бірақ ем өз нәтижесін бермеген. 2010 жылы Темур-Ф медицина орталығына дәрігер-стоматологқа келіп көрінді. Сонда науқастың шағымы мынандай: тілінің шектен тыс көлемінің үлкеюіне, сөзінің анық еместігіне, тілінің шектен тыс көлемінің үлкеюінен сөйлей алмайды.

Сыртқы көрінісі: бет-әлпеті өзгеріске ұшырамаған, аузы жабылмайды, себебі, тілінің көлемі шектен тыс үлкейген, тілінде қабыну кезеңдері жоқ, сипап көргенде ауру сезімі білінбейді, бірақ ұйығандай сезім пайда болады. Дәмді сезеді, жоғарғы және төменгі жақтарында алмалы-салмалы протездер, протездерді 1,5 жылдан бері пайдаланады, қажамайды, үйренген. Науқасты толық медициналық, зертханалық тексеруден өткізгеннен кейін невропатолог-дәрігердің кеңесін алуға жолдама берілді. Науқасқа ми қыртысындағы жүйкелердің тіл қызметін қамтамасыз ететін тармақтарындағы бұзылыстың әсерінен екендігі анықталып, нақтама қойылды. Науқас қазіргі кезде невропатолог-дәрігердің бақылауында, емін бір қалыпты алып тұрады. Жағдайы бір қалыпқа түсті.

15.1.Үшкүл жүйке жүйесінің невралгиясы

Бұл симптомкомплекс (белгілер жинағы) ішінде өте ауыр, азапты ауру. Клиникалық практикада қаталдығы қауіптілігі, азаптылығы жөнінде үшкүл жүйке жүйесіндегі невралгиясына тең келетін белгі жоқ. Осымен қатар, бұл ауру организмдегі жүйкелер ауруларың ішінде бірінші орын алады (Л. И. Луссен 1936).

Үшкүл жүйке жүйесі невралогиясының негізі афференттік, анималдық, вегетативтік жүйке тіндерінің бұзылуынан болады. Оның бұзылған жерінен қозу (ирритация) диэнцифалды аймаққа (гипоталамус) және ми қабығындағы сезіну ядросына тарап, онда қозу ошағы пайда болады. Сыртқы ауыру туғызатын күштердің салдарынан ирригатация ошағы қозады және ол бұзылған жүйке жүйесіне тарайды.

Этиологиясы және патогенезі.Қазіргі кездегі көзқарас бойынша үшкүл жүйке жүйесінің невралгиясы көпэтиологиялық болып есептеледі. Көптеген ғалымдар этиологиялық факторлардың көбісін жүйке шығатын сүйек көзінің тарылуынан деп есептейді, Өйткені үшкүл жүйкенің екінші тармағында кездесетін невралгия ауруларының ішінде 31% көзасты тесігінің тарылуынан пайда болған (О.Н.Савицкий 197 3), ал үшкүл жүйкенің үшінші тармағының невралгиясында 0,25% төменгі жақ өзегінің тарылуы-стенозы байқалған (В. М. Маркунас 19 8 1, В. И. Сабалис 1972). Сондықтан В. А. Карлов (1991 ж.) бұл жүйке жүйесінің невралгиясын компрессиялы радикулоневропатия деп атайды.

Басқа этиологиялық себептер ішінен инфекциялық уланулар (токсикалық, грипп, тонзилит, гайморит, одонтоненді қабынулар), жүйке тіндері қоректенуінің бұзылуы (атеросклероз, гапертониялық дерт), арохноидит кезінде ми сұйығының бұзылуы, жалпы зат алмасуының бұзылуы, шайнау аппараттары жұмыстарының бұзылуы мен жарақаттары.

Ертеректен бері невралгияны келесі екі топқа бөледі: 1) Алғашқы немесе эссенциалды, идиопативті, таға тәрізді, әдеттегі; 2) Қосымша немесе симптоматикалық. Бірінші топқа этиологиялық себептері табылмаған невралгияны енгізеді. Олардың саны нақтамалық-диагностикалық әдістердің -техниканың өсуіне байланысты азаюда.

Симптоматикалық (қосымша) невралгия-алғашқы невралгияның асқынуынан пайда болатын белгілер жиыны.

В.Е.Гречко үшкүл жүйе жүйесінің невралгиясын негізгі екі топқа бөледі:

1) Негізгі себебі орталық жүйке жүйесінде орналасқан невралгия.

2) Негізгі себебі шеткі жүйке жүйесінде орналасқан невралгия.

Негізгі себебі орталық нерв жүйесінде орналасқан үшкүл жүйке жүйесінің невралгиясы көбінесе 46-60 жас арасындағы әйелдерде кездеседі (3:2).Бұндағы басты себеп қан жүйесі және ішкі бездер жұмысының өзгерістері болып есептеледі.

Клиникасы. Үшкүл жүйке тармақтарының бірінде немесе бірнешеуінде ұстамалы азапты аурудың пайда болуы.

Ауру ұстамасы бірнеше секунттан бірнеше минутқа дейін созылып, ол бірқатар науқаста бір тәулік ішінде бірнеше рет, ал басқаларында жиі-жиі қайталанады.

Ұстамалы ауру күйдіргендей, оқпен атқандай, жұлып алғандай, кесіп, тығып алғандай, «электр тогымен ұрғандай» т. б. болып сипатталады. Олар кенеттен басталып кенеттен тоқтайды. Ұстама аралығында әдетте ауырмайды. Бірақ ұзаққа созылған (бірнеше айлар, жылдар) аурулар кезінде белгісіз аумақта сипауға болмайтын ауырсынулар пайда болады.

Кейбір жағдайда ұстамалы ауыру белгілі біртригерлік немесе алгогендікдеп аталатын аймақты қоздырғанда пайда болады. Бұл аймақты «шүріппе аймағы» деп те атайды. Олар бет, терісінде, ауыз қуысының кілегей қабығында, тіптен тістерде де орналасуы ықтимал. Бұл нүктелерді сәл ғана сипаса, тіптен аздап жел тисе болғаны ауру ұстамасы басталып кетеді. Сол себептен ұстама кезінде бұл науқастар сөйлей алмай, ауру қоздыратын нүктені тек саусақпен нұсқап көрсетеді.

Науқас ұстама кезінде үрейлі қорқыныш сезімімен бір орнында жылжымай тұрып қалады. Ауырған нүктені қатты басып уқалай бастайды. Өйткені қатты қоздырғыш ауыру сезімін басады. Үшкүл жүйке вегетативті түйіндермен байланысты болғандықтан ауру ұстамасы кезінде вегетативті жүйке жүйесі жұмысының бұзылу белгілері байқалады. Олар жалпы бет терісінің қызаруы (гиперемия), тер шығу (терлеу), жүрек соғуының жылдамдауы, жас ағу, сілекей көбею, ринорея т.б. көріністермен сипатталады.